Wyszukiwarki internetowe - jak działają? Rodzaje i lista wyszukiwarek

Co to są wyszukiwarki internetowe?

Wyszukiwarki to narzędzia, które umożliwiają użytkownikom wyszukiwanie informacji w Internecie. Przeszukują ogromną bazę danych stron i innych zasobów internetowych, aby znaleźć wyniki, które najlepiej odpowiadają na zapytania (słowa kluczowe) użytkowników.

Mimo że wyszukiwarki charakteryzują się prostym interfejsem, są to złożone systemy, bez których poruszanie się po przestrzeni internetowej byłoby niezwykle trudne i chaotyczne. Korzystają z wielu algorytmów, na podstawie których określają trafność i przydatność treści na konkretne zapytania użytkowników. Algorytmy biorą pod uwagę setki czynników, które decydują o kolejności wyników wyszukiwania. Są stale udoskonalane, aby zapewnić jak najlepsze wyniki.

Wszystko zaczęło się w 1990 roku od Archie, wewnątrzuczelnianej wyszukiwarki, która przeszukiwała zasoby plików na serwerach FTP. Potem zaczęły powstawać kolejne - między innymi działająca do dziś wyszukiwarka Yahoo! Dopiero w 1996 w ramach projektu studenckiego na Uniwersytecie Stanforda pojawił się Google. Projekt Lary’ego Page i Sergey’a Brina stał się ogólnodostępny dwa lata później. Dzięki innowacyjnemu podejściu założycieli i trafności wyszukiwań Google do dziś jest najpopularniejszą wyszukiwarką internetową na świecie.

Rodzaje wyszukiwarek

Istnieje wiele różnych rodzajów wyszukiwarek, w tym:

• Ogólne: przeznaczone do wyszukiwania wszelkiego rodzaju informacji. Najpopularniejszymi wyszukiwarkami ogólnymi są Google, Bing i Yahoo.
• Tematyczne: wyszukują wyłącznie konkretnego typu zasobów. Zaliczamy do nich m.in. wyszukiwarki lotów (Skyscanner, Google Flights), hoteli (KAYAK, Trivago, Booking), badań naukowych (Google Scholar), samochodów (AAA Auto), obrazów (Pixabay, Flickr) i wiele więcej
• Lokalne: przeznaczone do wyszukiwania informacji o lokalnych firmach i usługach. Przykładami wyszukiwarek lokalnych są Google Maps i Yelp.

Jak działają wyszukiwarki?

Gdy wpisujesz zapytanie, wyszukiwarka, korzystając z zaawansowanych algorytmów, skanuje swoją ogromną bazę danych stron internetowych, aby przedstawić jak najbardziej odpowiednie wyniki. Ten proces, choć z pozoru natychmiastowy, poprzedzony jest złożoną kombinacją skanowania, indeksowania, oceniania - wszystko napędzane zaawansowanymi technologiami i algorytmami, które stale się rozwijają.

Jak przebiega proces? Wyszukiwarki nieustannie przeszukują (skanują) dane w Internecie za pomocą robotów indeksujących. Crawlery odwiedzają strony, pobierają, a następnie organizują ich zawartość - tekst, obrazy, filmy i różne elementy kodu, takie jak HTML i metadane. Te informacje są przechowywane w indeksie, który jest ogromną bazą danych zawierającą informacje o wszystkich stronach internetowych w Internecie.

Crawlowanie strony to proces, który służy do badania zawartości i struktury witryny. Crawler to robot/pająk, który porusza się po witrynie, przeważnie podążając za linkowaniem wewnętrznym na stronie.

Kiedy użytkownik wpisuje zapytanie, wyszukiwarka przeszukuje swój indeks, aby zapewnić najlepsze odpowiedzi. W tym celu wykorzystuje złożone algorytmy, aby określić, które strony są najbardziej odpowiednie dla zapytania i wyświetla je w postaci listy wyników.

Wyszukiwarki takie jak Google lub Bing udoskonaliły te procesy do bardzo wysokiego stopnia, używając sztucznej inteligencji i uczenia maszynowego.

Najlepsze wyszukiwarki na świecie

Wspomniany już wcześniej Google, poza kilkoma wyjątkami, bez wątpienia króluje na świecie. Korzystając z tej wyszukiwarki, użytkownicy mogą spodziewać się trafnych odpowiedzi, wyszukiwania lokalnego, wideo, obrazów, lotów i wielu innych funkcji.

Według danych StatCounter z 2023 r. Google dominuje na rynku wyszukiwarek internetowych, obsługując 92,38% wszystkich zapytań wyszukiwania na świecie. Większość działań skierowanych na pozycjonowanie stron koncentruje się właśnie na algorytmach Google. Dominacja firmy z Mountain View jest jeszcze mocniej widoczna na urządzeniach mobilnych, gdzie jej udział wynosi ponad 95%.

Microsoft Bing to druga najpopularniejsza wyszukiwarka, choć stanowi tylko niewielką część rynku w porównaniu z Google. Udział Binga wynosi około 2,97%, a większość wyszukiwań odbywa się w Stanach Zjednoczonych. Co ciekawe, Microsoft jako pierwszy wdrożył AI do wyników wyszukiwania Binga. Pomimo tych działań, udział w rynku tej wyszukiwarki spadł w stosunku do zeszłego roku o 0,22 punkta procentowego.

Źródło: StatCounter Global Stats - Search Engine Market Share

Trzecia najpopularniejsza wyszukiwarka na świecie to rosyjski Yandex, z udziałem rynkowym ~1,3%. Dominacja Yandexa na jego rodzimym rynku jest wyraźna. Wyszukiwarka cieszy się ponad 60% udziałem rynkowym, przy prawie 37% popularności Google w tym regionie.

Czwartą najpopularniejszą wyszukiwarką na urządzeniach stacjonarnych i mobilnych jest Yahoo (2,55% - desktop, 0,57% - mobile ). Wyszukiwarka zasilana jest przez technologię Binga.

Baidu (około 0,76% udziału) zajmuje piąte miejsce na świecie. Jest jednak najpopularniejszą wyszukiwarką w Chinach, podczas gdy Google obsługuje nieco ponad 3% wszystkich wyszukiwań w tej części świata.

Na rynku polskim bez zaskoczeń. Dominuje Google, a na dalszych miejscach plasują się Bing, Yandex, Yahoo i DuckDuckGo.

Źródło: StatCounter Global Stats - Search Engine Market Share 

Alternatywne wyszukiwarki dla Google

Podczas gdy Google jest najpopularniejszą wyszukiwarką na świecie, istnieje wiele innych, oferujących unikalne funkcje i korzyści. Rosnąca świadomość dotycząca prywatności danych i śledzenia aktywności wyszukiwania skłania użytkowników do korzystania z alternatyw. Wyszukiwarki takie jak DuckDuckGo, Startpage, Swisscows czy Qwant stawiają na ochronę prywatności użytkowników.

Niektóre stanowią alternatywę dla Google tylko w konkretnych krajach (Baidu, Yandex, Seznam), jeszcze inne oferują niestandardowe wyniki wyszukiwanie (WolframAlpha tworzy unikatowe zestawienia informacji) lub zyskują popularność ze względu na swoją misję (Ecosia przekazuje część swoich dochodów na sadzenie drzew).

Oto lista alternatywnych wyszukiwarek internetowych:

• Bing
• Yahoo!
• DuckDuckGo
• Qwant
• Ecosia
• Swisscows
• Brave Search
• WolframAlpha
• Andi
• Petal Search
• Seznam
• Yandex
• Baidu
• Gibiru
• Startpage

Przyszłość wyszukiwarek internetowych

Gdy technologia staje się bardziej zaawansowana, zachowania użytkowników się zmieniają, wyszukiwarki internetowe nie przestają się rozwijać. AI i uczenie maszynowe już od kilku lat odgrywają kluczową rolę w algorytmach wyszukiwarek, ale w ostatnim czasie w coraz bardziej namacalny sposób przekształcają sposób działania i interakcji z użytkownikami.

Wyszukiwarka Bing już jest zintegrowana z AI dzięki technologii GPT. Tworzy to nowe sposoby interakcji użytkowników z platformą.

Choć to dopiero początek innowacji, zapowiada się, że zmiany dopiero przed nami. Google integruje generatywną sztuczną inteligencję (AI) bezpośrednio ze stroną wyników wyszukiwania (SERP), co może znacząco wpłynąć na doświadczenie i proces wyszukiwania informacji (Search Generative Experience). Zamiast przeszukiwać strony wyników, użytkownicy będą mogli polegać na konwersacyjnym AI, aby uzyskać bezpośrednie, zwięzłe odpowiedzi i spostrzeżenia. Wszystko zmierza w kierunku, w którym chatboty AI nie zastąpią wyszukiwarek internetowych, ale będą działać jako pośrednicy, ułatwiając proces wyszukiwania i czyniąc go bardziej interaktywnym i przyjaznym.

Wykorzystanie sztucznej inteligencji w wyszukiwarkach może pomóc w dostarczaniu bardziej trafnych odpowiedzi jeszcze szybciej i bardziej intuicyjnie. Dzięki AI będą też być w stanie zrozumieć złożony kontekst i intencję, z łatwością przewarzając złożone zapytania.

Wyszukiwarki stają się również bardziej spersonalizowane, przewidując potrzeby użytkownika na podstawie jego wcześniejszych zachowań, wzorców i preferencji. Wyzwaniem współczesnych wyszukiwarek internetowych będzie oferowanie wysoce dopasowanych do potrzeb wyszukiwań, szanując prywatność i bezpieczeństwo danych użytkownika.