Dziennikarz a copywriter – czym się różnią?

Jak już zauważyliśmy, i dziennikarz, i copywriter zajmują się tworzeniem treści. Niemniej jednak są one zgoła odmienne. Żeby rozpocząć rozważania nad różnicami i podobieństwami owych zawodów, zacznijmy najpierw od określenia, czym zajmują się osoby je wykonujące.
 

Dziennikarz – definicja zawodu

Dziennikarz zajmuje się opracowywaniem i prezentowaniem różnego typu materiałów w środkach masowego przekazu.

Jak wskazuje definicja, dziennikarz jest osobą tworzącą i prezentującą w mediach materiały. Ważne jest, że są to treści informacyjne, przybliżające odbiorcom nieosiągalne dla nich w inny sposób wiadomości.
 

Dziennikarz wczoraj i dziś

Niegdyś dziennikarz kojarzył się z maszyną do pisania, życiem w ciągłym biegu w poszukiwaniu nowych tematów i brakiem czasu wolnego. Jego artykuły, reportaże i wywiady publikowane były w różnego rodzaju czasopismach.

Na przestrzeni lat wszystko się jednak zmieniło – pojawiły się telewizja i radio, a dziś drukowane pisma wypierane są przez media internetowe. Niektóre tytuły zdecydowanie opierają się tym trendom (np. pisma specjalistyczne), jednak nietrudno zauważyć, że nakłady drukowane wszelkich czasopism drastycznie spadają.

Skupmy się jednak na sytuacji dzisiejszego dziennikarza. Może on oczywiście walczyć z tym, co się dzieje na rynku prasowym i uparcie pisać dla dzienników i innych czasopism. W takim przypadku musi się jednak liczyć z coraz mniejszym zainteresowaniem jego pracą – a tym samym z coraz mniejszą opłacalnością wykonywania zawodu.

Do spadku popularności prasy drukowanej niewąptliwie przyczynia się także stały wzrost liczby internautów.

 

Na podstawie jakiej umowy pracuje dziennikarz?

W teorii redakcje zatrudniają dziennikarzy na umowach o pracę, w praktyce jednak najczęściej proponowane są umowy zlecenie lub umowy o dzieło. Między innymi dlatego coraz więcej dziennikarzy obiera drogę freelancera, niezależnego od konkretnej redakcji. Piszą artykuły, przeprowadzają wywiady i tworzą reportaże na konkretne zlecenie lub w zależności od tego, co zagra w ich duszy (później poszukując nabywcy takich materiałów).
 

Praca dziennikarza – zakres i obowiązki

Podstawowym obowiązkiem dziennikarza jest dostarczanie odbiorcy wartościowych informacji. Najczęściej dotyczy to bieżących wydarzeń (newsy), jednak nie tylko – niemalże równie często tworzone są przecież reportaże o sytuacjach ważnych społecznie, dotyczące nie tyle jakiegoś wydarzenia, co zjawiska, które jest rozłożone w czasie.

Coraz częściej można również spotkać się z określeniem „dziennikarz obywatelski”. Publikować może bowiem każdy, nawet osoby nie będące zawodowymi dziennikarzami. Dziennikarstwo obywatelskie obejmuje najczęściej tematy bliskie danej społeczności.

Dzisiejsi dziennikarze stają się coraz bardziej wszechstronni – oprócz samego pisania nagrywają video, tworzą relacje audio, robią zdjęcia. W dużej mierze (by nie rzec, że w zdecydowanej większości) publikują oni swoje materiały w Internecie. Muszą więc także odnaleźć swoje miejsce w sieci – dziennikarze internetowi wykorzystują nowe media (różnego typu portale i serwisy informacyjne), aby przekazywać informacje czytelnikom. Niezaprzeczalnie więc dzisiejsza praca dziennikarza, gdy coraz więcej dziennikarzy tworzy i publikuje w środowisku internetowym, bardzo przypomina pracę copywritera.

Publikując newsy w internecie, dziennikarz musi ścigać się z czasem. Ważne jest przecież, aby być PIERWSZYM źródłem danej wiadomości. Często ma to wpływ na jakość materiału, w tym zgłębienie tematu przez dziennikarza oraz poprawność językową tekstu.
 

Copywriter – definicja zawodu

Copywriter zajmuje się tworzeniem różnego typu treści pisanych, wykorzystywanych w marketingu i reklamie.

Jak definicja wskazuje, copywriter jest osobą odpowiedzialną za słowa użyte we wszelkich przekazach marketingowych. W tym miejscu warto zaznaczyć, że takimi treściami są zarówno hasła reklamowe, jak i wpisy blogowe czy scenariusz spotu do radia. I tutaj pojawiają się schody – treści te są przecież tak różnorodne!
 

Praca copywritera – zakres i obowiązki

Dlatego też copywriterzy mają najczęściej swoje specjalizacje, w zależności od których różnią się ich obowiązki. Rzadko zdarza się, aby jeden copywriter realizował wszelkie możliwe usługi copywriterskie… chociaż nie jest to niemożliwe. Kompetencje zawodowe copywriterów nie są przecież sztywne i przeplatają się ze sobą.

Najważniejsze specjalizacje copywriterskie to:

• Copywriter kreatywny
• Content writer
• SEO copywriter

Przyjrzyjmy się bliżej każdej z nich:
 

Copywriter kreatywny

W ten sposób określa się osobę specjalizującą się w zadaniach tekstowych wymagających wysokiej kreatywności. Do tej kategorii zalicza się wszelkie formy namingu (nazwy firm, marek, produktów), slogany i hasła reklamowe, koncepcje i treści reklam, scenariusze.

Choć treści tworzone przez copywriterów kreatywnych często nie należą do najdłuższych, wymagają jednak nieproporcjonalnie dużych pokładów skupienia i kreatywności.

 

Content writer

Tym mianem określamy copywritera, który tworzy głównie artykuły i treści e-marketingowe – wszystko w najwyższej jakości. Czasem zawód ten nazywa się również web writerem, ponieważ większość wytworów publikowanych jest w sieci: teksty na stronach www, wpisy blogowe, oferty, mailingi, teksty PR (do komunikacji pomiędzy marką a mediami). W strefie offline content writer tworzy m.in. treści na ulotki czy foldery.
 

SEO copywriter

SEO copywriter jest również nazywany przyjacielem robotów – i nie bez powodu. Jego materiały powstają głównie na potrzeby pozycjonowania, są więc to zarówno proste wpisy blogowe, jak i teksty synonimizowane czy zapleczowe. Osoba ta musi znać się na pozycjonowaniu (a przynajmniej na jego podstawach) i wiedzieć, jak pisać, aby treści były przyjazne dla wyszukiwarek, ale też i użytkowników!
 

Na podstawie jakiej umowy pracuje copywriter?

Copywriterzy również – tak jak dziennikarze – niezwykle często obierają drogę freelancingu i prowadzenia własnej działalności. Dzięki takiemu rozwiązaniu mogą przyjmować zlecenia zarówno od firm i marek, jak i różnego typu agencji (marketingowych, public relations, reklamowych).

Coraz częściej jednak podmioty te mają świadomość, jaką siłę ma content tworzony przez copywriterów i zatrudniają mistrzów słowa bezpośrednio u siebie.
 

Różnice i podobieństwa pomiędzy copywriterem a dziennikarzem

Na koniec przyjrzyjmy się jeszcze różnicom i podobieństwom pomiędzy zawodami dziennikarza i copywritera.
 

Podobieństwa pomiędzy copywriterem a dziennikarzem

Najważniejszym podobieństwem w obu zawodach jest odbiorca ich pracy – zawsze jest nim ten sam człowiek. Surfuje on w Internecie, czyta czasopismo lub ogląda telewizję. Dziennikarz chce go poinformować o danym wydarzeniu lub produkcie, natomiast copywriter przekonać do pójścia na dane wydarzenie lub do kupna danego produktu.

Skoro odbiorca przekazów jest ten sam, to oba zawody muszą wykorzystywać również podobne drogi dotarcia do niego. Dlatego każdy materiał (i dziennikarski, i copywriterski) musi być prowadzony w taki sposób, aby zachęcać do zapoznania się z nim w całości, dawkując cenne informacje i utrzymując w zaciekawieniu aż do samego końca. W obu przypadkach teksty powinny być również pisane zgodnie z normami językowymi.

Bardzo wiele artykułów (zwłaszcza tych o charakterze specjalistycznym) tworzonych do publikacji w internecie ma te same źródła – niezależnie od tego, czy jest to tekst dziennikarski, czy copywriterski. Chcąc dostarczać wysokojakościowy content, wykonawcy obu zawodów muszą bazować na wiarygodnych i sprawdzonych informacjach. Mogą one pochodzić z książek czy czasopism branżowych, ale również eksperckich portali. Ostateczne artykuły będą różnić się jednak pod względem stosowanego języka.

Teksty tworzone przez dziennikarzy i copywriterów nierzadko bardzo się różnią – ich stanowiska pracy wyglądają jednak niemal identycznie.
 

Dziennikarze publikujący w Internecie muszą także – niczym SEO copywriterzy – posiadać znajomość podstaw pozycjonowania. Ich artykuły powinny być pisane zgodnie z wymaganiami wyszukiwarek, w tym zawierać odpowiednio dobrane słowa kluczowe. W dzisiejszych realiach to jedyny sposób, aby skutecznie docierać do odbiorców, niezależnie od tego czy tekst ma charakter informacyjny, czy marketingowy.

Ponadto dziennikarzy i copywriterów łączy sposób pracy oraz forma zatrudnienia. Wykonawcy obu zawodów tworzą teksty na komputerze, wysyłają je do akceptacji, często samodzielnie je publikują. A jeśli chodzi o typ umowy, to w obu przypadkach można napotkać zwolenników każdej formy zatrudnienia – przeważają jednak wolni strzelcy, niezwiązani stosunkiem pracy z żadną firmą czy redakcją.
 

Różnice pomiędzy copywriterem a dziennikarzem

Jak zauważyliśmy, praca dziennikarza i copywritera jest bardzo podobna. W większości przypadków naprawdę trudno byłoby odróżnić ich w czasie wykonywania swoich obowiązków! Granice pomiędzy tymi dwoma zawodami zacierają się, jednak wciąż jesteśmy w stanie wyróżnić kilka zasadniczych różnic.

Fundamentalną różnicą w pracy dziennikarza i copywritera jest cel tworzenia tekstów. Wykonawcy obu zawodów muszą posługiwać się językiem w sposób nienaganny, jednak stosują inne jego formy.

W przypadku copywritera, który ma na celu subtelnie zachęcić odbiorcę do zapoznania się z daną usługą czy produktem, zdecydowanie dominować będzie język potoczny i tzw. język korzyści. Używając odpowiednich słów i zabiegów, będzie on przemawiał do wyobraźni odbiorcy – tak by zyskał on poczucie, że naprawdę potrzebuje danego produktu. Dziennikarz także czasami stosuje taki język, jednak w jego treściach zdecydowanie przeważa język publicystyczny, a czasem nawet język naukowy.

Warto zaznaczyć, że zdarzają się przypadki (i to wcale nie tak rzadko) współpracy pomiędzy copywriterem a dziennikarzem. Ten pierwszy bywa odpowiedzialny za stworzenie tekstu PR – ten drugi zaś wykorzystuje go do tworzenia swojego materiału. W treściach public relations copywriter musi zamieścić więc haczyk, coś co przykuje uwagę dziennikarza. Ten – jeśli uzna dany temat za wystarczająco dla niego i jego odbiorców interesujący – skontaktuje się z marką, aby uzupełnić informacyjnie tekst PR.

Podsumowując: zarówno dziennikarz, jak i copywriter to eksperci od słów. Pracują w bardzo podobny sposób, jednakże dla innych podmiotów. Zleceniodawcą dziennikarza jest redakcja lub on sam (dziennikarstwo obywatelskie), natomiast copywriter dba o interesy marki i firmy. Oboje mogą informować o jednym produkcie, usłudze czy wydarzeniu – robią to jednak w nieco innych celach.
 

Zobacz również pozostałe artykuły z tej serii:
– Redakcja i korekta – poprawianie błędów oraz sprawdzanie pisowni
– Jak pisać, by zainteresować odbiorców
– Jak zostać copywriterem i pracować zdalnie
– Zarobki copywriterów, dziennikarzy, korektorów i redaktorów
– Jak NIE powinna wyglądać współpraca z copywriterem